Over NSOC
Drugssmokkel, drugsproductie, witwassen, corruptie en dodelijk geweld; het zijn allemaal zichtbare vormen van ondermijnende georganiseerde criminaliteit. Ook in Nederland komt dit voor. De laatste jaren werd de ernst en invloed van criminele netwerken steeds meer zichtbaar. Ze infiltreren in wijken en buurten en maken misbruik van personen, bedrijven en diensten. Opsporingsdiensten waren al effectief, maar enige jaren geleden kwam het besef dat samenwerkende overheidsorganisaties waarschijnlijk effectiever zouden zijn.
Dat leidde in 2019 tot het voorstel van het multidisciplinair interventieteam (MIT) onder het motto ‘More impact together’. Een samenwerkingsverband bestaande uit politie, Belastingdienst, Fiscale inlichtingen-en opsporingsdienst (FIOD), Douane, Openbaar Ministerie en Koninklijke Marechaussee en andere operationele onderdelen van het ministerie van Defensie. Deze organisaties waren elke dag al bezig met de bestrijding van criminaliteit en onveiligheid op hun eigen terreinen, maar gezamenlijk kunnen zij veel beter zicht én grip krijgen op georganiseerde criminaliteit, de bijbehorende geldstromen en de vermenging van onder- en bovenwereld, in binnen- en buitenland.
In juli 2022 werd het MIT omgevormd tot Nationale Samenwerking tegen Ondermijnende Criminaliteit (NSOC), nog steeds met dezelfde partners. Op verzoek van de minister van Justitie en Veiligheid hebben de partners in NSOC een aangescherping van hun focus voorgesteld. Deze focus is gericht op het ontvlechten van de (financiële) verwevenheid van onder- en bovenwereld en vooral het bestrijden van misbruik van Nederland als handelsland. Dat spitst zich toe op de aanpak van criminele geldstromen via handelsstromen (TBML), het doorlichten van logistieke en financiële dienstverleners, en (niet-ambtelijke) corruptie.
Werkwijze
NSOC benut en bundelt de kennis, kracht en expertise van de verschillende partners. Door informatie en kennis uit te wisselen en te combineren, is het mogelijk om criminele netwerken in kaart te brengen en op verschillende manieren duurzaam te verstoren. Innovatie, flexibiliteit en een systeemgerichte en datagerichte aanpak zijn daarbij cruciaal, zodat we criminelen een stap voor kunnen zijn. NSOC benut daarbij de interventiecapaciteit van de partners, oftewel de manier waarop zij gewoonlijk ingrijpen, maar kijkt juist ook naar ander soorten interventies. Zo kan een voorschrift van een overheid, aangescherpt toezicht of een nieuwe wettelijke maatregel een goede barrière zijn tegen ondermijning en criminaliteit. Naast de samenwerking met de moederorganisaties werkt NSOC ook samen met andere organisaties en initiatieven op het gebied van ondermijnende criminaliteit, zoals het LIEC, verschillende RIEC’s en het Strategisch Kenniscentrum Georganiseerde Ondermijnende Criminaliteit (SKC).
NSOC - Nationale Samenwerking tegen Ondermijnende Criminaliteit
Criminele netwerken zijn wereldwijd met elkaar verbonden. Denk bijvoorbeeld aan cocaïnesmokkel náár of synthetische drugs uit Nederland. Transport, distributie, kopers en verkopers, adviseurs, en het witwassen van crimineel vermogen: allemaal onderdeel van criminele businessmodellen. En die raken verweven met de ‘gewone’ samenleving. Bedrijven worden opgericht en panden worden gekocht. Is een kapperszaak zonder stoelen een echte kapperszaak?
Zo zijn er vele criminele processen en verdienmodellen die lokaal, nationaal en internationaal bedrijven, diensten en kwetsbare personen misbruiken. Er gaat veel geld in om en het geweld neemt toe. Het bedreigt onze hele maatschappij. Dát is ondermijnende criminaliteit.
Om dit structureel tegen te gaan is NSOC, de Nationale Samenwerking tegen Ondermijnende Criminaliteit, ingericht. Hier werken politie, FIOD, Douane, Openbaar Ministerie, Belastingdienst en Koninklijke Marechaussee en Defensie samen. Zij zijn elke dag al bezig met de bestrijding van criminaliteit en onveiligheid op hun eigen terreinen, maar gezamenlijk kunnen zij veel beter zicht én grip krijgen op georganiseerde criminaliteit, de bijbehorende geldstromen en de vermenging van onder- en bovenwereld, in binnen- en buitenland.
Want die criminele netwerken zijn veelkoppige monsters. Die zich dwars door de samenleving en de taken en bevoegdheden van de verschillende overheidspartijen heen bewegen. Door het delen van kennis, data en deskundigheid, inzet van de allernieuwste technieken en elkaars slagkracht is sprake van één overheid die met partners optreedt. Samen hebben we goud in handen en pakken we criminele organisaties en hun verdiensten aan. Zo zorgen we ervoor dat Nederland weerbaar en minder aantrekkelijk wordt voor de internationale misdaad.
NSOC - Nationale Samenwerking tegen Ondermijnende Criminaliteit
Organisatie
Het samenwerkingsverband wordt gevormd door medewerkers vanuit de zes partnerorganisaties, onder leiding van directeur Joost van Slobbe. NSOC heeft een Ambtelijke Stuurgroep voor strategische sturing en besluitvorming, daarin zitten vertegenwoordigers vanuit de zes partnerorganisaties en de Directeur-Generaal Ondermijning van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Daarnaast is er een Coördinerend Overleg met leden vanuit de zes partners, zij ondersteunen en monitoren de operatie en de doelstellingen van NSOC.
