Contact

NSOC staat voor Nationale Samenwerking tegen Ondermijnende Criminaliteit. In NSOC werken Douane, politie, Belastingdienst, Openbaar Ministerie, Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) en de Koninklijke Marechaussee en andere operationele onderdelen van Defensie samen. Het is gericht op het verstoren van de georganiseerde ondermijnende criminaliteit en moet bijdragen aan het minder aantrekkelijk maken van Nederland voor de georganiseerde misdaad. NSOC is bedoeld als aanvulling op de al bestaande organisaties. Juist in de samenwerking tussen de verschillende overheidsdiensten zit meerwaarde in de strijd tegen de ondermijnende criminaliteit.

NSOC is een samenwerkingsverband van politie, Openbaar Ministerie, Douane, Belastingdienst, Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD), en de Koninklijke Marechaussee en andere operationele onderdelen van Defensie.

Toegevoegde waarde betekent meerwaarde: samenwerken levert dus meer op dan elk apart werken aan de bestrijding van criminaliteit. In NSOC werken politie, OM, Douane, Belastingdienst, FIOD en KMar (en andere operationele onderdelen van Defensie) samen. Met alleen hun eigen informatie hebben de afzonderlijke organisaties veel minder inzicht in wat er zich op de achtergrond afspeelt. Om een beter overzicht en inzicht te krijgen is het samen brengen van informatie, kennis en expertise nodig.
Daarmee kunnen nieuwe manieren om deze criminaliteit te verstoren worden ontwikkeld en getoetst. Dat geldt ook voor nieuwe interventies, naast de 'klassieke': de strafrechtelijke, fiscaalrechtelijke en bestuursrechtelijke acties. NSOC wordt gezien als een platform waarop dit vorm kan worden gegeven. Het is een kans om gezamenlijk en met vereende krachten nieuw, nog onvoldoende begrepen en beheerste problemen met betrekking tot de georganiseerde, ondermijnende criminaliteit te doorgronden en aan te pakken.

Het ontwikkelen van een effectief en innovatief samenwerkingsverband dat bestaat uit zes organisaties die elk een bijdrage leveren aan de aanpak van georganiseerde, ondermijnende criminaliteit kost tijd. De organisaties hebben immers nogal uiteenlopende taken, doelstellingen en culturen. Hoewel er in MIT-verband belangrijke stappen zijn gezet, is het noodzakelijk dat de meerwaarde van het samenwerkingsverband door het boeken van resultaten duidelijk kan worden. De zes in het MIT deelnemende organisaties zijn als samenwerkingsverband vanaf september 2022 daarom versneld operationeel geworden onder de nieuwe naam NSOC. De focus is aangescherpt, en zal zich voor een periode van 18 maanden richten op het uit elkaar halen van de (financiële) vermenging van onder- en bovenwereld. Met gerichte acties moet het misbruik van de samenleving voor criminele doelen moeilijker worden. Daarbinnen richt NSOC zich op het bestrijden van misbruik van Nederland als handelsland: crimineel geld of andere waardevolle goederen moeten moeilijk door en in Nederland verplaatst kunnen worden, en criminele bedrijvigheid moet verstoord worden. Hierbij wordt gefocust op vier onderwerpen: Trade Based Money Laundering, financiële dienstverleners, logistieke dienstverleners rondom de Nederlandse knooppunten en de aanpak van corruptie en geweld.  

Aanvankelijk werd in het MIT toegewerkt naar een samenwerkingsverband waarin uiteindelijk 437 fte zou samenwerken. In NSOC wordt uitgegaan van maximaal 244 fte, waarbij is afgesproken dat een groot deel van de interventiecapaciteit niet in het samenwerkingsverband komt, maar vanuit de in NSOC samenwerkende organisaties beschikbaar wordt gesteld als dat nodig is.

Tot de instelling van het multidisciplinair interventieteam (MIT) werd besloten na een Kamermotie van VVD en CDA (van de Tweede-Kamerleden Dijkhoff en Heerma) die op 19 september 2019 – een dag nadat op brute wijze een advocaat van een kroongetuige werd vermoord – met overgrote meerderheid door de Tweede Kamer is aangenomen. Formeel zijn het de Minister van Justitie en Veiligheid, de Minister van Financiën, de Minister van Defensie, het College van procureurs-generaal (van het Openbaar Ministerie) en de korpschef (van de Nationale Politie) die het MIT hebben ingesteld. Daarbij was een belangrijke overweging dat vanuit de Douane, de Belastingdienst, de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst, Koninklijke Marechaussee, andere operationele onderdelen van het Ministerie van Defensie, de politie en het openbaar ministerie er behoefte is aan een integrale aanpak op landelijk en internationaal niveau om de georganiseerde, ondermijnende criminaliteit de komende jaren verder terug te dringen en Nederland minder aantrekkelijk te maken voor de vooral internationaal georganiseerde criminaliteit. Het multidisciplinair interventieteam (MIT) vormde de gewenste aanvulling op de al bestaande aanpak en vervulde een vliegwielfunctie voor innovatie en samenwerking.

Op 25 mei 2022 heeft de Minister van Justitie en Veiligheid aangekondigd dat het samenwerkingsverband tussen de Belastingdienst, de Douane, de FIOD, de Koninklijke Marechaussee, het openbaar ministerie en de politie versneld operationeel zal worden met een scherpere focus en een effectieve inzet van capaciteit en vanaf 1 juli 2022 verder gaat onder de naam NSOC (Nationale Samenwerking tegen Ondermijnende Criminaliteit). 

NSOC bestaat uit door de in NSOC samenwerkende organisaties aan NSOC beschikbaar gestelde medewerkers. Eind 2022 zijn dat er zo'n 100. Uiteindelijk groeit NSOC naar maximaal 244 fte. Aan het hoofd staat sinds 1 november 2022 directeur Joost van Slobbe.
 

NSOC wordt geheel gefinancierd vanuit publieke middelen vanuit de Justitiebegroting. NSOC is zelf geen (juridische) entiteit: het is een samenwerkingsverband van zes overheidsorganisaties. Het zijn deze zes overheidsorganisaties die de (financiële) middelen ontvangen.  
 

Ondermijnende criminaliteit is criminaliteit die ertoe leidt dat de maatschappelijke integriteit van de zogenoemde bovenwereld, oftewel de betrouwbare manier waarop mensen met elkaar omgaan in het gewone dagelijkse leven en in de handel, door de (criminele) onderwereld wordt aangetast. De verwoestende effecten van de georganiseerde misdaad op de samenleving laten zich op veel verschillende manieren en plekken zien. Van havens tot koffieshops, van ‘een oogje dichtknijpen’ tot vergismoorden: het probleem heeft veel gezichten. Door criminele activiteiten worden reguliere handelsactiviteiten beïnvloed, lijden 'gewone' bedrijven onder oneerlijke concurrentievoordelen omdat het criminele geld handelsprocessen bedreigt. Uiteindelijk kan de georganiseerde criminaliteit door de vele criminele verdiensten het openbaar bestuur door de overheid nadelig beïnvloeden (corruptie!) of zelfs binnendringen. Soms lijkt het alsof we in Nederland nog het idee hebben dat we naïef kunnen zijn. ‘Dat gebeurt hier niet, dat zijn on-Nederlandse toestanden’, ‘Dat ene pilletje maakt toch niet uit’, ‘Het is hier echt niet zo erg als in Italië’. Maar niets is minder waar. Alleen al de moordaanslagen op onschuldige mensen laten dat zien.