NSOC-labs
Onderdeel van de werkwijze van NSOC is de zogenoemde fieldlab methodiek. Voor NSOC wordt dat ondersteund door Harvard University en Tilburg University.
De fieldlabs, NSOC-labs genoemd, werken doelgericht aan het oplossen van hardnekkige problemen, zogenoemde wicked problems, op het gebied van de ondermijnende criminaliteit. De naam NSOC-lab zegt het al: het is een leer- en experimenteer-omgeving, een lab, waarbij een klein team één specifiek probleem oppakt. Het team bestaat uit medewerkers van verschillende (partner)organisaties, Juist deze samenwerking levert meer op dan wat de organisaties elk afzonderlijk al doen. Het is niet 'meer van hetzelfde', maar ze bedenken nieuwe en andere methoden om criminele processen te verstoren en tegen te houden.
De eerste zes labs startten eind 2021. Eind 2022 zijn vijf nieuwe begonnen.
2022
Eind 2022 zijn vijf NSOC-labs gestart. De fieldlabs concentreren zich op wicked problems binnen de aandachtsgebieden financiële en logistieke dienstverleners die mogelijk ingezet worden bij de ondermijnende en georganiseerde criminaliteit.
Mind your step:
Mind your step kijkt onder andere naar het gebruik en misbruik van Cargo vluchten (vracht) en General Aviation (privévluchten). Daarbij wordt in eerste instantie gekeken naar Maastricht Aachen Airport, maar de onderzoeken zijn ook relevant voor andere luchthavens. Het fieldlab ondersteunt regionale diensten bij controles en initieert nieuwe controles. Er zijn meerdere ervaringen opgedaan, waaronder de vangst van een contant geldbedrag.
Bored Apes:
Het fieldlab kijkt naar crypto cards, betaalkaarten waarmee betaald wordt in cryptocurrency maar waarmee ook cash geld kan worden opgenomen. Veel van de uitgevers van deze betaalkaarten zitten in het buitenland, de regelgeving is minimaal, en de mogelijkheden van het verborgen houden van crimineel geld zijn groot. Binnen dit lab is inzicht verkregen in de wet- en regelgeving van crypto debitcards, het toezicht op het Nederlandse crypto-betaallandschap en de actoren die een rol spelen bij het gebruik van crypto-betaalkaarten. Dit NSOC-lab werkt momenteel aan de afronding en overdracht van de bevindingen.
Sluitsteen:
Sluitsteen focust zich op het tegengaan van criminele investeringen in zorgvastgoed. Welk geld er in de fondsen zit en van wie dat is, blijft vaak onbekend. Het toezicht is versnipperd, en ook poortwachters als notarissen weten lang niet altijd wie of welk geld er zit achter een bijvoorbeeld deels in het buitenland opererend fonds. Dit NSOC-lab werkt momenteel aan de afronding en overdracht van de bevindingen.
Postbus Apate:
Dit fieldlab heeft het fenomeen rondom criminaliteit op risicovolle adressen in kaart gebracht en zoekt actief naar oplossingen om deze vorm van ondermijnende criminaliteit te verstoren. Met een data-analyse op basis van verdachte transacties heeft NSOC inzichtelijk gemaakt dat over de afgelopen 5 jaar in heel Nederland op ongeveer 220 risicovolle adressen, circa 1300 transacties als verdacht zijn aangemerkt, voor een totaalbedrag van rond de 9,8 miljard euro. Het lab pleit onder andere voor een landelijke registratieplicht voor de aanbieders van de adressen, domicilieverleners. Klik hier voor het nieuwsbericht.
#Loading: afgerond
Nederland is een spil in de internationale drugshandel, met name de aanvoer van cocaïne. NSOC-lab #loading heeft een analyse uitgevoerd van allerlei soorten data en een risicomatrix opgesteld met inschatting van kwetsbaarheid per Modus Operandi (MO) en goederenstroom. Dat is gebeurt in samenwerking met opsporingsdiensten en toezichthouders in de haven van Vlissingen. Het fieldlab heeft ook een projectplan opgesteld voor verdere doorontwikkeling in NSOC om drop-off beter detecteerbaar te maken. Het lab is afgerond.
2021
Van de zes in 2021 gestarte labs, toen nog onder het MIT, is er één opgegaan in de fenomeenaanpak TBML, twee lopen nog en drie zijn afgerond.
Caterpillar: opgegaan in TBML
Dit fieldlab richtte zich op het witwassen via (internationale) handelsstromen: Trade Based Money Laundering (TBML). Binnen dit fieldlab is onder andere gewerkt aan het digitaal kunnen vergelijken van bijvoorbeeld Douane- en Belastingdienstgegevens. Bovendien zijn de eerste stappen gezet op weg naar grotere data-uitwisseling tussen Douane-diensten in verschillende landen. Dit fieldlab is opgegaan in de NSOC fenomeenaanpak van TBML.
Cash Cows: afgerond
Cash Cows focuste op het vervoer van (crimineel) contant geld via vracht op Schiphol. Dat cash geld wordt vervoerd via de lucht is bekend. Minder bekend is dat het om grote hoeveelheden gaat en het feit dat er nagenoeg geen controle op deze vracht plaatsvindt. Cash Cows heeft diverse controle varianten ontwikkeld voor de partnerorganisaties. De bevindingen met de verschillende controles zijn teruggekoppeld aan de partners, per dienst, en die zullen verder gevolgd worden. Het onderzoek naar een technisch middel om geld te detecteren, loopt nog. Klik hier voor een eerder persbericht.
Exit: afgerond
Exit hield zich bezig met de export van illegale goederen, met name drugs, naar het Verenigd Koninkrijk. Er zijn het afgelopen jaar drie keer controles gehouden op uitgaande vracht: op onbegeleide trailers op roll on-roll off veerboten (twee keer), en een 100-procentscontrole op passagiers en klein vrachtverkeer. Elke oplegger werd gescand, en de beelden die onregelmatigheden lieten zien werden naar het VK gestuurd zodat daar de trailer gecontroleerd kon worden. Klik hier voor het persbericht.
Een van de belangrijkste conclusies was dat het mogelijk is een 100-procentscontrole op uitgaande vracht te organiseren, zonder het logistieke proces te verstoren. Een andere belangrijk conclusie was dat eigenlijk niemand zicht heeft op de gehele keten van transport. Dat maakt het vrijwel onmogelijk om gericht te controleren door de betrokken overheidsdiensten. Het maakt smokkel ook gemakkelijk: er hoeft ergens in de keten maar één persoon ‘fout’ te zijn en de drugs liften ongemerkt mee. Zowel de betrokken overheidspartijen als de private (transportdiensten, expediteurs, overslagbedrijven) zijn bereid meer te doen om de controles aan te scherpen. Gedacht wordt aan het gezamenlijk maken van risicoprofielen, dan wel scans op elke terminal. De Belastingdienst heeft op eigen bevoegdheid na afloop controles uitgevoerd.
Geen ID: afgerond
Geen ID focuste op ID-fraude, zowel (kort) bij vastgoedtransacties als bij documenten. Criminelen hebben namelijk een groot belang bij anonimiteit, dan wel het verbergen van de werkelijke identiteit. Al vrij snel bleken de werkzaamheden van het lab goed te passen binnen onderzoeken van de Belastingdienst en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het fieldlab werd daarop vrij snel ontbonden.
Heet IJzer: loopt nog
Focust op het bezit van en de digitale handel in vuurwapens. Het lab kijkt naar de online handel, vuurwapenzendingen en verkent de mogelijkheden om handelaren in en bezitters van vuurwapens ook financieel door te lichten en aan te pakken.
Switch-off: loopt nog
Switch-off kijkt naar de drugssmokkel via de haven(s) en met name naar de mogelijkheden om de communicatie te verstoren tussen de zogenoemde uithalers en de organisatoren en ontvangers van gesmokkelde verdovende middelen.